Bất kỳ một buổi ra mắt sản phẩm công nghệ nào cũng có thể gặp trục trặc, nhưng màn ra mắt của GPT-5 tuần qua có lẽ đã đi vào lịch sử với một loạt sự cố, từ hiệu năng gây thất vọng cho đến một tội ác biểu đồ (chart crime) đã trở thành meme trên toàn cõi mạng.
Trước làn sóng phản hồi dữ dội, CEO Sam Altman và đội ngũ chủ chốt của GPT-5 đã phải trực tiếp đăng đàn trên Reddit để trả lời các câu hỏi hóc búa từ cộng đồng. Hãy cùng Long phân tích chi tiết về buổi hỏi đáp bất cứ điều gì (AMA) đầy kịch tính này và những gì nó tiết lộ về OpenAI.
GPT-5 sao ngốc hơn GPT-4o?
Ngay sau khi GPT-5 được triển khai, một làn sóng phàn nàn đã xuất hiện. Rất nhiều người dùng, đặc biệt là những người đã quen với sự thông minh và ổn định của GPT-4o, đã cảm thấy mô hình mới có vẻ ngốc hơn một cách khó hiểu.
Họ không đơn độc. Trong suốt buổi AMA, cộng đồng đã liên tục yêu cầu và vận động hành lang rất mạnh mẽ để OpenAI cho phép họ tiếp tục sử dụng lại mô hình GPT-4o cũ.
Lời giải thích của Sam Altman
Trước những lời phàn nàn, Sam Altman đã thẳng thắn thừa nhận buổi ra mắt đã diễn ra gập ghềnh (bumpy). Ông giải thích rằng nguyên nhân không nằm ở bản thân mô hình GPT-5, mà là ở một tính năng mới có tên là “bộ định tuyến thời gian thực” (real-time router).
Để tôi giải thích một cách đơn giản cho các bạn dễ hiểu hơn: “Bộ định tuyến này hoạt động như một tổng đài thông minh, có nhiệm vụ quyết định xem với mỗi câu lệnh của bạn, nên dùng mô hình nào để trả lời – một mô hình nhanh cho các câu hỏi đơn giản, hay một mô hình cần thêm thời gian để suy nghĩ sâu hơn.“
Altman thừa nhận rằng vào ngày ra mắt, bộ định tuyến này đã bị lỗi và ngừng hoạt động trong một khoảng thời gian dài. Kết quả là, tất cả các câu lệnh đều bị đẩy đến các mô hình phản hồi nhanh, khiến GPT-5 có vẻ ngốc hơn rất nhiều vì nó không có cơ hội để suy nghĩ sâu.
Ông hứa rằng vấn đề này đang được khắc phục và GPT-5 sẽ có vẻ thông minh hơn bắt đầu từ hôm nay.
Những lời hứa xoa dịu cộng đồng
Trước áp lực từ người dùng, Sam Altman đã đưa ra một loạt cam kết quan trọng:
- Sẽ xem xét việc mang GPT-4o trở lại: “Chúng tôi đang xem xét việc cho phép người dùng Plus tiếp tục sử dụng 4o. Chúng tôi đang cố gắng thu thập thêm dữ liệu về sự đánh đổi.”
- Gấp đôi giới hạn sử dụng: “Chúng tôi sẽ tăng gấp đôi giới hạn tỷ lệ cho người dùng Plus khi hoàn tất việc triển khai.” Điều này cho phép người dùng có thêm thời gian để thử nghiệm và làm quen với mô hình mới.
- Minh bạch hơn: Altman hứa sẽ làm cho việc “mô hình nào đang trả lời một truy vấn nhất định” trở nên minh bạch hơn.
Vụ bê bối hài hước
Ngoài vấn đề hiệu năng, cộng đồng còn xoáy sâu vào một sai lầm đáng xấu hổ trong buổi thuyết trình ra mắt: một biểu đồ hoàn toàn sai lệch, trong đó một điểm benchmark thấp hơn lại được thể hiện bằng một cột cao hơn rất nhiều.
Dù Altman không trả lời trực tiếp về nó trong buổi AMA, nhưng trước đó ông đã phải lên X (Twitter) và gọi đây là một sai lầm biểu đồ cực lớn (mega chart screwup).
Sự cố này đã trở thành một trò đùa trên mạng, nhưng nó cũng làm dấy lên những câu hỏi nghiêm túc về sự cẩn trọng của OpenAI. Nhà đánh giá Simon Willison, người có quyền truy cập sớm vào GPT-5, cũng chỉ ra rằng việc biến dữ liệu thành một cái bảng là một ví dụ điển hình về sự thất bại của GPT-5.
Một màn ra mắt vội vã và bài học lớn
Màn ra mắt gập ghềnh này của GPT-5 đã tiết lộ rất nhiều điều về OpenAI và cả ngành AI hiện tại.
Sự phức tạp của hệ thống AI hiện đại
Vấn đề không chỉ nằm ở mô hình ngôn ngữ, mà còn ở toàn bộ cơ sở hạ tầng xung quanh nó (như bộ định tuyến). Một lỗi nhỏ trong hệ thống phụ trợ có thể làm sụp đổ trải nghiệm người dùng, cho dù mô hình lõi có mạnh đến đâu.
Sức mạnh của cộng đồng
Phản ứng dữ dội và sự vận động hành lang của người dùng trên Reddit đã buộc CEO của một trong những công ty quyền lực nhất thế giới phải lắng nghe và hứa hẹn thay đổi. Điều này cho thấy cộng đồng người dùng có một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc định hình sản phẩm.
Vấn đề về uy tín
“Tội ác biểu đồ” không chỉ là một sai lầm về mặt hình ảnh. Nó là một đòn giáng vào uy tín của OpenAI. Làm sao chúng ta có thể tin tưởng một AI xử lý dữ liệu phức tạp khi chính những người tạo ra nó lại không thể làm đúng một biểu đồ đơn giản? Nó cho thấy một sự vội vã, thiếu kiểm tra kỹ lưỡng trong quá trình ra mắt.
Áp lực cạnh tranh khốc liệt
Toàn bộ sự việc này cho thấy OpenAI đang chịu áp lực cực lớn phải liên tục tung ra sản phẩm mới để giữ vững vị thế dẫn đầu. Đôi khi, tốc độ đã được ưu tiên hơn sự ổn định.
Màn ra mắt của GPT-5 có thể được xem là một thất bại về mặt triển khai, nhưng lại là một thành công về mặt giao tiếp khủng hoảng. Sam Altman đã chọn cách đối mặt trực tiếp, thừa nhận sai lầm và hứa hẹn sửa chữa.
Vụ việc này là một lời nhắc nhở rằng ngay cả những gã khổng lồ công nghệ cũng có thể mắc sai lầm. Nhưng quan trọng hơn, nó cho thấy tiếng nói của người dùng vẫn có trọng lượng. Giờ đây, cả thế giới sẽ dõi theo để xem liệu OpenAI có thực hiện đúng những lời hứa của mình để lấy lại niềm tin từ cộng đồng hay không.
